Genel Bilgiler

İklim

Isparta ili, Akdeniz iklimi ile Orta Anadolu da hüküm süren karasal iklim arasındaki geçiş bölgesinde yer almaktadır. Bu sebeple il sınırları içinde her iki iklim özellikleri de görülür. İlimizde yarı kurak, az nemli, kışları serin, yazları sıcak bir iklim yaşanır. İlimizin Akdeniz’e yakın olan güney bölgelerinde Akdeniz ikliminin özelliği gözlenir. Yazları sıcak ve kurak, il merkezinde kışlar ilimizin kuzey bölümlerine göre ılık ve yağışlı geçer. Kuzeydoğuya gidildikçe karasal iklim özellikleri kendini gösterir. Kışlar daha soğuk geçer. Kuzey bölgeler daha az yağış alır.1. Sıcaklıkİlimizde, yaz-kış ve gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları ne Akdeniz Bölgesi gibi az, ne de Orta Anadolu gibi çok fazladır. Isparta ili, Akdeniz Bölgesi’nin yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı iklimi ve orta Anadolu’nun kurak iklimi arasında geçiş alanında bulunur. Isparta’nın sıcaklık değişimleri üzerinde denizden uzaklık ve yüksekliğinin etkisi büyüktür. Isparta’nın en sıcak ayları temmuz ve ağustos, en soğuk ayları ise ocak ve şubattır. Isparta’nın 30 yılı aşkın sıcaklık gözlemlerine göre, ilin yıllık ortama sıcaklığı (12,0 °C)’dir. İlde tespit edilen en yüksek sıcaklık, (38,7 °C), en düşük sıcaklık ise (-21,0 °C) dir. İlde, sıcaklıklara bağlı olarak genelde kasım ayında sonbaharın ilk donları görülmeye başlar, donlu günler bazı yıllar nisan ayının sonlarına kadar sürmektedir. Isparta’da yıllık ortalama donlu günlerin sayısı 84,3 gündür.2. Yağışİlimizde yağışların önemli bir kısmı kış ve ilkbahar mevsimlerinde düşer ({54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e}69). Akdeniz Bölgesi’nde bulunan Toros Dağları’nın denize paralel olması nedeniyle, nemli ve sıcak hava ilimize kadar ulaşamamaktadır. Bu nedenle ilin iç kesimlerini çevreleyen dağların güneyinde kalan alçak yöreler daha fazla yağış almaktadır. Yağış ortalaması, Sütçüler ilçesinde 895,6 mm gibi bir değere ulaşırken, Şarkikaraağaç ilçesinde yalnız 445,2 mm’dir. İl merkezinde ise ortalama yıllık toplam yağış miktarı 508,3 mm’dir. Isparta ilinde ortalama yıllık yağışlı gün 95 gündür. Isparta’da dolu şeklinde yağışlar en çok ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür.3. Rüzgarİlimizde hakim rüzgar yönü güney doğudur. İkinci derecedeki hakim rüzgar yönümüz ise batı-kuzeybatıdır. İlimizdeki ortalama rüzgar hızı 2,0 m/sn’dir. İldeki kuvvetli rüzgarlı gün sayısı ortalama 33 gündür. Fırtınalı günler ortalaması ise yılda 4 gündür.4. Oransal NemIsparta’da 32 yıllık ortalama nispi nem {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 61’dir. Nispi nemin en yüksek olduğu aylar kış aylarıdır. Nem oranı ocak ve şubat aylarında {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 70’in üzerindedir. Temmuz aylarında ise ortalamalar {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 47,5’e kadar düşmektedir.5. Güneşli GünlerIsparta’da günlük ortalama güneşleme müddeti 7,3 saattir. Güneşlemenin en çok olduğu ay, ortalama günde 11,4 saat ile temmuz, en az olduğu ay ise günde 3,2 saat ile aralık ayıdır. Isparta’da gökyüzünün açık günlerin sayısı yıllık 126 gün, kapalı günlerin sayısı ise 48 dir. Isparta’da yıllık bir cm2 alana toplam 3.873 kaloridir6. Karlı GünlerIsparta ilinde, rakımın yüksek olması nedeniyle komşu illere nazaran yıllık kar yağışı fazladır. İlimizde kar yağışları daha ziyade, aralık-mart ayları içinde olmaktadır. Nadiren kasım ve nisan aylarına da kaydığı görülmektedir. Genelde civardaki dağlarda ve yaylalarda uzun süre kalkmayan kar, kent merkezlerinde ve şehirlerarası yollarda uzun süre kalmaz. Yöredeki en fazla kar kalınlığı 85 cm kadar olmuştur. Isparta’da ortalama yılın 14 günü toprak karla kaplıdır. Çok az olarak bazı yıllarda bu süre artabilmektedir.

Bitki Örtüsü

Eğirdir Gölü

Flora Isparta ili, iklim, yükseklik ve toprak yapısı bakımından çok değişik bir durum arz eder. Bu nedenle il topraklarını örten bitki örtüsü de çok farklılık göstermektedir. Yılın her mevsiminde doğa farklı bitki örtüsü ile değişik bir peyzaj sergilemektedir. Isparta ili içindeki ormanlıklar, meralar, tarım alanları, yörenin bitki örtüsünün belirlenmesinde başlıca doğa mekanlarıdır. Yöredeki ormanlarda en çok görülen ağaç türleri, karaçam, kızılçam, katran, ardıç, sedir ve meşe ağaçlarıdır. Ayrıca belli yüksekliklerde de yabani zeytinlikler bulunmaktadır. İlde, meyil oranı {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 25’e kadar varan dağlık arazilerde ve tepelerde ise keçi otlatmaya çok elverişli meşe fundalıkları yaygındır. İl içindeki ovalarda, her türlü hububat (buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, mahlut gibi), sanayi bitkileri (şekerpancarı, tütün, anason, keten, kenevir, ayçiçeği, susam gibi), hayvan yemleri (yonca, karınga, fıg, burçak gibi), sert ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçları (elma, armut, kayısı, şeftali, erik, zerdali, kiraz, vişne, badem, ceviz, nar, zeytin, muşmula, üzüm gibi), yaz ve kış aylarında yetiştirilen sebzeler (domates, biber, patlıcan, kabak, bamya, hıyar, börülce, taze fasulye, lahana, havuç, pırasa gibi), bakliyat cinsi (bakla, fasulye, nohut, mercimek gibi), kavun, karpuz, soğan, sarımsak, patates bitkileri görüldüğü gibi, geniş üzüm bağlarına ve gül bahçelerine de rastlamak mümkündür. İl dahilindeki yaylalar mart ayından başlayarak yaz ayları boyunca renk renk çiçeklerle, farklı görünüm ve kokudaki yabani otlarla kaplıdır. ISPARTA İLİ ARAZİ DURUMU   2013 ARAZİNİN CİNSİ MİKTARI (HA) {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} Tarım Arazisi 251,282 28,13 Orman Arazisi 372,597 41,71 Çayır Mera Arazisi 17,01 1,9 Su Yüzeyi (göl,gölet baraj) 70,156 7,85 Diğer Arazisi 182,262 20,4 TOPLAM 893,307 100 -Isparta 2003 (İ. Parlak, Koord.). (2003). Isparta: Isparta Valiliği

Fauna Isparta ilinde, iklim, topografya ve bitki örtüsünün çeşitliliği ve elverişliği, yörede birçok evcil ve yabani hayvan türlerinin yaşamasına ve yetiştirilmesine olanak vermektedir. Bu nedenle, ilin florası kadar faunası da oldukça zengindir. Isparta ili, yabani hayvan türleri bakımından zengin bir bölgede yer almaktadır. İldeki yabani hayvanlar arasında, yaban domuzu, sansar, porsuk, tilki, tavşan, sincap, kurt, karaca, alageyik, dağ keçisi, pars, ayı ile kuş türlerinden yaban ördeği, keklik, angut, çulluk, karakarga, saksağan, sülün ve kaz sayılabilir. Yörede, evcil hayvanların her türü de bulunmaktadır. Sığır, koyun, keçi ve kümes hayvanlarının her türlüsü vardır. Bazı yerleşmelerde evcil hayvancılık modern işletmeler içinde yapılmaktadır. Ayrıca, ildeki tatlı sularda, levrek, sazan, kara yengeci gibi su ürünleri de bulunmaktadır.

Ekonomik Yapı 1.Tarım    Isparta ilinde arazi oldukça dağlık ve engebelidir. Dağlar üzerinde önemli yaylalar ve meralar yer almaktadır. Dağlar arasında küçük ve verimli ovalar bulunmaktadır. İldeki arazı meyli {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 10’a kadar değişiklik göstermektedir. İl arazisi genelde killi ve kalkerli bir yapıya sahiptir. Yörede üst toprak derinliği 8-10 cm kadardır. Üst toprak genelde, killi-tınlı, kalkerli, granülür ve dağılabilir nitelik göstermektedir. Alt toprak ise üst toprakla aynı olmasına rağmen daha kaba bünyeli ve killidir. İlde toprak seviyesi bazı yerlerde taban suyu ile sınırlanmıştır. İl toprakları tarımsal verimlilik bakımından çok düşükten iyi verimliliğe kadar farklı nitelikler gösterebilmektedir. Isparta İli arazisinin kullanım amaçlarına göre dağılımı aşağıdaki gibidir.ARAZİNİN CİNSİMİKTARI(Hektar){54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e}Tarım Arazisi25128229Orman Arazisi35395939Çayır Mera Arazisi142762Tarım Dışı Arazi431035Su Yüzeyi(Göl-baraj-gölet)723468Çıplak Kaya ve tescil harici yerler15834117T O P L A M893307100    Isparta İli ve yöresi, konum ve iklim bakımından, İç Anadolu, Batı Anadolu ve Akdeniz Bölgesi geçiş bölgesinde bulunması nedeni ile çok çeşitli bir bitki yelpazesine sahiptir. Isparta ilindeki tarım alanlarında üretilen başlıca tarım ürünleri; başta hububat (buğday, arpa, çavdar, mısır, darı, mahlut) olmak üzere, meyveler (elma, kiraz, armut, muşmula, iğde, kızılcık, vişne, şeftali, erik, ayva, kayısı, üzüm, dut, badem ve ceviz), sebzeler (enginar, sakız kabağı, bamya, fasulye, patates, sarımsak, soğan, havuç), baklagiller (nohut, mercimek, börülce, fasulye), endüstri bitkileri (gül, haşhaş, şeker pancarı, ayçiçeği), yem bitkileri (yonca, korunga, fiğ ve burçak) ve kavaklıklar’dır. Tarım arazisinin çeşitli amaçlar için yaklaşık kullanım büyüklükleri ise aşağıda sunulmuştur.ÜRÜN CİNSİEkiliş Miktarı (Hektar){54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e}Tarla Bitkileri123.11048,99Nadas34.97513,92Sebzelikler4.7511,89Meyvelikler28.39611,30Zeytin250,01Bağ7.6243,03Gül(Yağlık)+Açık alan süs bit.1.8550,74Süs Bitkileri340,01Örtüaltı (sebze)680,03Kullanılmayan alan50.44420,07T O P L A M251.282100.00    Isparta ilinde, görev sahası, Isparta, Burdur, Afyon ve Konya’nın Akşehir İlçesini kapsayan, DSİ’nin 18. Bölge Müdürlüğü bulunmaktadır. Bu Bölge Müdürlüğü, yörenin sulama projelerini devamlı olarak geliştirmekte, yörede sulu tarım elverişli arazinin alanını büyütme gayreti içinde bulunmaktadır.    Yapılan araştırmalara göre, Isparta İli’nin yerüstü su potansiyeli 1.775 hm3/yıl, yeraltı su potansiyeli de 91 hm3/yıl olarak tespit edilmiştir. İl sınırları içinde yararlanılabilir kısmı ise, yerüstü suyu olarak 426 hm3/yıl, yeraltı suyu olarak da 91 hm3/yıl olmak üzere toplam 517 hm3/yıl’dır.    Isparta ve yöresinde, tarımda makineleşme 1950’lerde başlamış, ancak toprakların engebeli,işletmelerin küçük olması, yetiştirilen ürünlerin emek-yoğun yöntemlerle üretilmesi, ilde önemli bir makine kullanma ihtiyacını ve hızlı bir makineleşme sürecini yaratmamıştır. 1970’lerden sonra ilde makineleşme oldukça önem kazanmış; yurt içi ve yurt dışı pazar bağlantılarının geliştiği, bilgi alış-veriş sürecinin daha yaygınlaştığı ve özellikle yörede meyveciliğin önem kazanıp, üretimlerin artırılmaya çalışıldığı tespit edilmiştir.Isparta ve yöresinde yetiştirilen tarımsal ürünler arasında gül, elma ve kiraz oldukça önemli yertutmaktadırlar.1.1. Gülcülük: Isparta, Türkiye’nin gül ve gülyağı üretim merkezidir. Yağcılıkta kullanılan güller,Anadolu’ya XIX. yüzyıl sonlarına doğru Bulgaristan göçmenleri tarafından getirilmiştir. Isparta’da ise ilk yağ gülü üretimi 1888 yılında ve gülyağı üretimi de 1892 yılında “Müftüzade İsmail Efendi” tarafından gerçekleştirilmiştir. XIX. yüzyıl sonlarında, Türkiye’de gülcülük, öncelikle, Bursa’da, Akdeniz Bölgesi’nin ve Ege Bölgesi’nin bazı yörelerinde yapılmaya çalışılmışsa da çeşitli nedenlerle nitelikli üretimde başarılı olunamamıştır. Ülkede Isparta ve Burdur yöresi, yağ gülü yetiştirilmesi için çok uygun toprak ve iklim şartlarına sahip olduğundan, gülcülük tarımı öncelike Isparta’da olmak üzere, bu yörede oldukça tutulmuş ve yaygınlaşmıştır.    İlde en uygun gül dikim mevsimi kasım ve aralık aylarıdır. Gül fidanlarının dikimleri, bakımlarıözel ihtisas gerektirir. Gül bahçeleri yazın temmuz ve ağustos aylarında sulanmalıdır. Gülfidanlanndan dikildikleri ilk yıl ürün alınmaz. Ürün vermeye ikinci yılda başlarlar. Bir gül fidanındanortalama 5 yıl süre ile ürün alınabilmektedir. Bir kez, gül fidanından hasat başladıktan sonrada, gül çiçeklerinin, o fidandan ara vermeden toplanması gerekmektedir. Havaların uygun olması halinde mayıs ayı sonlarında gül çiçekleri toplanmaya başlanır. Bu başlama işi bazı yıllar haziran başlarınakadar da uzatılabilir. Gül çiçeklerinin toplanmasına sabah saat 05:00’te başlanır, bu toplama işlemine saat 10:00’da son verilir. Gül çiçeklerinin, mutlaka, henüz üzerinde sabah çiği bulunduğu ve henüz güneşin vurmadığı saatlerde toplanması gerekmektedir. Aynca, gül çiçeklerinin günlük olarak toplanması da, kaliteli gülyağı elde edilmesi bakımından çok önemlidir. Güller sapsız olarak düğümleri ile birlikte toplanır. Toplamada makas ve benzeri kesici aletler kullanılmaz. Genelde gül toplama mevsimi 25-30 gün kadar sürer. Bir dönümlük bir gülbahçesinde 1000-1200 kadar gül fıdanı bulunur. Bir fidanın yıllık çiçek verimi yaklaşık olarak 500-600 gr’dır. Toplanan güller sepetlere konur. Bunlar daha sonra küfelere ve çuvallara aktanlır ve işlenmek üzere fabrikalara veya imalathanelere gönderilir. Gülyağı işletmesi, toplanan gül çiçeklerini aynı gün işlemek zorundadır. Gül çiçeğinin işlenmesinde bir gecikme olursa verim ve nitelik düşük olur. Gül çiçeği toplanması gibi gülyağı üretimi de yılda bir ay kadar sürmektedir.    Türkiye’de gülyağı üretiminde kullanılan gül çiçeklerinin yetiştirildiği bahçelerin {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 90’ı Isparta’da, {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 10 kadarı da Burdur’da, Afyonkarahisar’da ve Aydın’da bulunmaktadır. Gülyağı çoğunlukla parfümeri sanayiinde kullanılır. Üretilen gülyağı daha ziyade başta Fransa olmak üzere, İngiltere, ABD, Almanya, Hollanda, İtalya ve bazı Arap ülkelerine satılmaktadır. Dünyada başlıca gülyağı üretici rakip ülkeler: Bulgaristan, Sovyetler Birliği, Fas’dır. Fakat en nitelikli yağ gülleri ise Bulgaristan ve Türkiye’de üretilmektedir.    Başlangıçta, gülyağı üretimi yörede çok ilkel imalathanelerde yapılmıştır. Isparta’da ilk gülyağı fabrikası, Atatürk’ün Isparta’ya gelişlerinde verdiği talimat üzerine 1935 yılında kurulmuştur. Gülbirlik Tarım Satış Kooperatifi, Isparta ve yöresinde yetiştirilen gül üretimin çok büyük kısmını üreticiden alıp işlemekte olan kooperatif kuruluşudur. Bu Birliğin, Isparta ve yöresinde 6 kooperatifi bulunmaktadır. Birliğin ortak sayısı ise 8.000 kadardır. Isparta ve yöresindeki Gülbirlik’ e ait gülyağı fabrikaları ve tesislerinin yerleri ve kapasiteleri aşağıda sunulmuştur.* Yakaören Gülyağı Fabrikası 140 Ton/Gün kapasiteli* İslamköy Gülyağı Fabrikası 80 Ton/Gün kapasiteli* Kılıç Gülyağı Fabrikası 70 Ton/Gün kapasiteli* Güneykent Gülyağı Fabrikası 40 Ton/Gün kapasiteli* Aliköy Konkret Tesisleri 33 Ton/Gün kapasiteliBu fabrika ve tesislerden başka Isparta’da bazı özel kuruluşlara ait fabrika ve tesisler debulunmaktadır. Bu tesislerde, gülyağı, gül konkreti ve gülsuyu üretimleri yapılmaktadır.Gülyağı: Parfüm ve kozmetik sanayinin en önemli ve en pahalı ham maddelerindendir. Gülyağı pembe yağ güllerinin buharlı distilasyon yöntemiyle kaynatılmasıyla üretilir.Gül Konkreti: Fermantasyona uğramamış, rengini ve kendine has yapısını bozmamış son derecetaze pembe güllerin extraction metodu ile işlenmesinden elde edilen krem kıvamında, koyu vişne çürüğü rengi görünümünde katı gülyağıdır. Bu da parfüm ve kozmetik sanayinin ham maddelerinden biri olan absolüt üretiminde kullanılır.Gülsuyu: Gülyağı üretim esnasında elde edilen yağlı suyun (mayanın) bire bir oranındadamıtılmış, saf, temiz ve sıcak su ile karıştırılması sonucunda elde edilen gül kokulu naturel sudur.Gül sularının naturel olması, zararlı madde içermemesi nedeniyle bazı yiyecek maddeleri ve tatlılarda aroma olarak, cildi besleyici ve dokuları gerginleştirici özelliği nedeniyle vücut ve makyaj temizliğinde kullanılmaktadır.1.2. Elmacılık: Isparta ve yöresi, elma üretimine oldukça elverişli bir ekolojiye sahiptir. İldeki çiftçiailelerinden, yaklaşık 25-30 bin kadar aile elmacılıkla uğraşmaktadır. Elma bahçelerinin çoğunluğu50-1000 ağaçlık küçük boy aile işletmeleridir. İlde yaklaşık olarak 205.680 dekarlık toplu bir alanda elmacılık yapılmaktadır. Elma bahçelerinin en yoğun bulunduğu yerler; Eğirdir, Gelendost, Isparta Merkez, Senirkent, Gönen, Yalvaç, Uluborlu ve Atabey ilçeleridir. Yörede eski çöğür anaçlı çeşitlerin yerine ve yeni arazilere olmak üzere; son yıllarda bodur ve yarı bodur anaçlarla tesis edilmiş yeni elma bahçeleri kurulmaktadır. Yetiştirilen başlıca elma çeşitleri ise, starking, bodurstarking, golden ve bodur goldendir. 2009 yılında, il genelinde yaklaşık 4 milyon meyve verim çağındaki elma ağacından, 610 bin ton elma üretimi yapılmıştır. Bu elmaların yaklaşık {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 50’si kadar ihraç edilebilmektedir. Avrupa ülkeleri ve Arap ülkeleri başlıca ihracat yapılan ülkelerdir.1.3. Kirazcılık: Isparta ve yöresi, kiraz üretimi için de oldukça elverişli toprak özelliklerine, sulama olanaklarına sahiptir. İlde kiraz üretiminin merkezi Uluborlu ilçesidir. Halk arasında “Napolyon Kirazı” adı verilen ve esas adı “Ziraat 0900” olan kiraz, uzun saplı, çok sert, gevrek, sulu, lezzetli ve çok kalitelidir. Bu kirazın büyük bir kısmı her yıl özellikle Avrupa ülkeleri ile Arap ülkelerine gönderilmektedir. 2009 yılında, 36.349 dekarda, meyve verim çağında 498.110 kiraz ağacında yapılan yıllık üretim yaklaşık 20.605 ton kadardır.Isparta ve yöresinde, özellikle elma ve kiraz meyveciliğinin çok gelişmiş olması nedeniyle soğukhava depoculuğu da oldukça yaygınlaşmıştır. Hemen hemen her ilçe merkezinde yıllık elmaüretimleri ile orantılı olarak bir veya birkaç soğuk hava deposu bulunmaktadır. Her yıl bunlarayenileri de eklenmektedir. 2009 yılı itibariyle ilimizde, 73 adet soğuk hava deposu, 316.790 ton kapasite ile faal olarak çalışmaktadır.5.2.1.4. Hayvancılık: Tarımsal uğraşlar arasında bulunan hayvancılık da Isparta ve yöresinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. İl’de tarımsal bitki üretiminin yanında, iklim koşulları ve toprak potansiyelinin uygun olması nedeniyle hayvancılık da gelişmiş bir tarım kolu haline gelmiştir. İl’de, büyük baş, küçük baş ve kümes hayvancılığının her türlüsü yapılmaktadır. Son yıllarda ilde uygulanan hayvan ıslah çalışmaları ile, gerek hayvan sayısında ve gerekse hayvasal ürünlerde dikkati çeken gelişmeler olmuştur.İl’de Keçiborlu’nun Kılıç ve Senir kasabaları başta olmak üzere Merkez ve Gelendost ilçelerinin bazı köylerinde besihaneler mevcut olup, bunlarda kesim ve bilinçli bir büyük baş hayvan besiciliği, Senirkent ve Yalvaç ilçelerinde de koyunculuk yapılmaktadır.İlin engebeli, orman-fuındalık olan arazisi oldukça önemli sayıda kıl keçisi yetiştirilmesine çok uygundoğa koşulları yaratmaktadır. İl dahilinde, önemli oranda kıl keçisi, özellikle, Eğirdir, Sütçüler,Merkez ilçe ve Keçiborlu’da beslenmektedir. İlde az da olsa tiftik keçisi de beslenmektedir. Tiftik keçisi daha ziyade Yalvaç ve yöresinde bulunmaktadır. İlde, aile işletmeleri biçimindeki hayvancılık da yaygındır. Kırsal kesimlerde hemen her evde 1-2 inek, 3-5 koyun-keçi ve 8-10 tavuk şeklinde, hayvancılık görmek mümkündür. Ancak son yıllarda yöreye devletçe damızlıkların bolca verilmesi nedeni ile süt inekçiliğinde de büyük sıçramalar olduğu görülmektedir.GRUBUHAYVAN TÜRÜH.SAYISI (Adet)SÜT (Ton)Büyükbaş HayvanlarSığır (Yerli)114364521Sığır (Melez)1486414352Sığır (Kültür)4417774696Manda10242Deve00Toplam7057993611Küçükbaş HayvanlarKoyun (Merinos)279737Koyun (Yerli)1310564210Keçi (Kıl)996684051Toplam2335218298   Kümes Hayvanları    Yum.Say. (1000 Ad.)Yumurta Tavuğu17323716817Et Tavuğu00Hindi85580Ördek25930Kaz21450Toplam18653316817Tek Tırnaklılar At13650Katır4600Eşek26370Toplam44620 Arıcılık    Bal Üretimi (ton)Eski Tip Kovan373 Yeni Tip Kovan25546304Toplam259193041.5. Su Ürünleri: Göller Bölgesi’nin merkezi durumunda bulunan Isparta ile diğer komşu bir kaç il hudutları içinde veya kıyısında kalan konumlarda olmak üzere, 24 kadar tabii göl, 20 kadar baraj ve gölet ile sayıları 146 kadar olan küçüklü büyüklü akarsu bulunmaktadır. Bu sularda elde edilen başlıca su ürünleri, özellikle Eğirdir Gölü’nde, tatlı su ıstakozu diye bilinen kerevit, tatlı su levreği denilen sudak, sazan ile akarsu ve göletlerde de az da olsa bu balık türlerinin yanında, üretilen alabalıktır. Ülke genelinde özellikle kerevit, sudak ve sazan balığı gibi su ürünlerinin {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 20 kadarı bu bölgeden elde edilmektedir.    Isparta ve yöresinde, akarsu kaynaklarının elverişliliği sayesinde, kültür balıkçılığı, özelikle alabalık üretimi de bir hayli yaygınlaşmış ve gelişmiştir. Ayrıca, yörede su ürünleri üretimini artırmak amacı ile, ülke genelinde uygulanmakta olan “Uygun Su Kaynaklarının Balıklandırılması Projesi” kapsamında, Isparta ili hudutları içinde bulunan göl, baraj, gölet ve akarsulara her yıl balık yavruları bırakılmaktadır.    İlin tanmsal üretim bakımından kendisine yeterli olduğu, tanmsal ürün yönünden başka yerleşmelere yoğun bağımlılık göstermediği söylenebilir. 2. Madencilik    Isparta ve yöresi, jeolojik yapı bakımından çeşitli maden rezervlerine sahip bir konumdadır. Fakat madencilik, il ekonomisinde önemli bir yer tutmamaktadır. İl’de, merkez ilçeye bağlı Yakaören, Deregümü ve Gelincik köyleri civarında zengin pomza taşı yatakları bulunmaktadır. Sav Kasabası civarında da çimento hammaddesi olan lav (tras); Senirce Köyü yakınlarında ise marn ve kalker (kireçtaşı) ocakları bulunmaktadır. Bu ocaklardan yöre ihtiyacının karşılanması için yararlanılmaktadır.    Eğirdir İlçesi Akbenli (Haymana) Köyü civarlarında da maden kömürü bulunmuş, bu ocaklardan kısa bir süre yöre ihtiyaçları için faydalanılmış olup daha sonra verimsizlik nedeniyle terk edilmiştir. Ayrıca, Bağıllı, Balkan ve Pazarköy civarlarında da krom madeni yatakları bulunmuşsa da yataklar işletilmemiştir.    Keçiborlu İlçesinde ülkenin en zengin kükürt yatakları bulunmaktaydı. Bu yataklar uzun süreEtibank’ça işletilmiş ve ülkenin kükürt ihtiyacı bu yataklardan sağlanmıştır. Fakat son yıllarda kükürt rezervlerinin tükenmesi nedeni ile işletme faaliyetleri durdurulmuştur.    İlde, Yalvaç ilçesi Hisarardı, Özgüney ve Özbayat Köyleri ile Şarkikaraağaç ilçesi Çarıksaraylar, Muratbağı ve Yukarı Dinek Köyleri civarlarında da barit maden ocakları bulunmaktadır. Bu ocaklar Etibank ve özel sektör tarafından işletilmektedir.    Yalvaç ilçesi Yarıkaya ve Yukarıkaşıkara Kasabası civarında da maden kömürü yataklarıbulunmaktadır. Bunlar özel sektör tarafından işletilmektedir.    Ayrıca, ilde, Şarkikaraağaç ilçesi Çaltı ve Fele köyleri civarıda demir madeni, Salur ve Beleceğiz Köyleri civarında krom madeni, Atabey ve Sütçüler ilçeleri civarlarında da mermer yatakları bulunmaktadır.3. Sanayi    Isparta İli ekonomisi Cumhuriyetin ilk yıllarında bez dokumacılığı deri işletmeciliği, tuz, şarap, koku ve renk veren bitki üretimi gibi basit sanat ve tarım işleri ile uğraşır iken, günümüzde bu alanlarda sanayileşmeye ve tarımsal alanda gelişmeye başlamıştır. Eski geleneksel üretim alanlarının bugüne yansıması olarak tekstil, halıcılık, gül ve gülyağı üretimi dericilik, alanlarına çimento, yonga levha, barit, mermer, kereste gibi alanlar da eklenerek İlimizin üretim periyodu genişletilmiştir.    İlimizde gıda sanayi giderek artan oranda gelişme göstermektedir. Mevcut un fabrikaları ilimizden ve çevre illerden temin ettikleri buğdayı işleyerek ilimizin ve çevre illerin un ihtiyacını karşılamaktadır.    Eğirdir Gölü’nden avlanan sudak balığı ile diğer bölgelerden temin edilen balık ve kerevit İl merkezi ve Eğirdir’de kurulan tesislerde işlenerek tamamı ihraç edilmektedir.    İlimizde üretilen yaklaşık 500.000 ton elmanın muhafazası ve ihracata yönlendirilmesi için il genelinde yaklaşık 320.000 ton kapasiteye yaklaşan soğuk hava tesisleri faaliyet göstermektedir. Elma üretimine dayalı meyve suyu ve konsantresi fabrikaları mevcuttur.    Yine ilimizde Türkiye ölçeğinde büyük sayılabilecek özel sektöre ait et entegre tesisi 2004 yılında faaliyete geçmiştir.    İlin orman yönünden zengin olması, orman ürünlerine dayalı sanayisinin de gelişimini sağlamış çok sayıda kereste fabrikası kurulmuş ve yurdumuzun her bölgesine işlenmiş kereste ve mamullerini satar duruma gelmiştir.    İlimizde irili ufaklı 500 dolayında sanayi tesisi bulunmaktadır. Bu tesislerin yarıdan fazlası il merkezinde diğerleri de ilçelerimizde faaliyetlerini sürdürmektedir.    Ayrıca, Yalvaç İlçesinde başta olmak üzere kayısı üretimi de hızlı bir artış göstermekte olup; elma ve kayısı üretimine dayalı olarak ilde meyve suyu ve konsantresi üretiminde de gelişme kaydedilmiştir. Bunların yanında Uluborlu İlçe merkezinde kaliteli kiraz üretimine yönelinmiş ve üretilen kirazların tamamı yurtdışına ihraç edilmektedir.    Tekstil sektörü geçmişte halı dokumacılığına dayalı olarak yün ipliği üretiminde ağırlıklı iken günümüzde pamuk ve trikotaj ipliği ile konfeksiyon üretiminde gelişme göstermektedir.    İl merkezi ve Yalvaç İlçesindeki tabakhanelerde yakın zamana kadar iptidai usullerle yapılan deri ve kösele işlemeciliği son zamanlarda bir kısım esnafın modern teknolojiye yönelmeleri dericilik sektörünün il ekonomisi için önemini arttırmıştır.    İlimizde bunların yanında kesme çiçekçilik faal hale gelmiş ve geneli il merkezinde olmak üzere büyük bir aşama kaydetmiştir.Kozmetik Sanayi: Isparta’da gül yağı üretimine dönük gül yetiştiriciliğinin yoğun oluşu nedeniyle, İlde de gülyağı, gül konkreti, gül suyu ve gülden mamul krem, sabun, parfüm ve losyon üretiminde bulunan fabrika ve imalathaneler de büyük önem kazanmıştır. İlde, 18 adet kozmetik sanayinde faaliyet gösteren firma bulunmaktadır. Yabancı sermaye iştirakli 2, özel sektöre ait 3 ve Gülbirlik’e ait 6 fabrikada gülyağı ve gül konkret üretimi yapılmaktadır. Gülyağına bağımlı olan diğer mamuller ise daha küçük boydaki imalathanelerde üretilmektedirler.Gülyağı ve gül konkretinin ihracatından Isparta iline sağlanan döviz geliri, 2009 yılında yaklaşık12.687.515 $ olmuştur. Buna ek olarak iç pazarı da düşünürsek kozmetik sanayinin Ispartaekonomisine yıllık katkısının azımsanmayacak boyutlarda olduğu görülmektedir.Tekstil Sanayi: Isparta tekstil sanayisi, başlangıçta el halısı ve makine halısı dokumacılığı ile bu alanda tüketilen yün ve pamuk ipliği imalatı olarak ağırlık kazanmışken, son yıllarda bu sektörde akrilik iplik, konfeksiyon yan sanayi ve konfeksiyon imalatı da gelişmeye başlamıştır. Isparta ilinde, 2009 yılında tekstil sektöründe 33 fabrika üretimde bulunmuştur. Bu fabrikalarda, yün halı ipliği, pamuk ipliği, akrilik el örgü ipi, sentetik iplik, makina halısı, battaniye, penye kumaş, konfeksiyon, deri konfeksiyon, kemer astan, pantolon cebi, biye, yapışkan bant ve saten kurdele gibi ürünler üretilmiştir. Tekstil sektörü geçmişte halı dokumacılığına dayalı olarak yün ipliği üretiminde ağırlıklı iken günümüzde pamuk ve trikotaj ipliği ile konfeksiyon üretiminde büyük gelişme göstermiştir. 2009 yılında 36 işletmeden 30.042.993,00 $ ihracat yapılmıştır.Isparta’da, gülde olduğu gibi Isparta ile bütünleşen, ikinci uğraş konusu halı ve halıcılıktır. Eldokuması halıcılık, 1880 yıllarından günümüze kadar Isparta ekonomisinin en önemli ürünüolagelmiştir. El halıcılığının uzun süre, Isparta ve yöresinde, az sermaye ile yapılır olması nedeniyle, ev ve atölye işletmeciliği olarak geniş kitlelere gelir kaynağı olmuştur. El halıcılığı özellikle 1958-1975 yılları arasında en büyük gelişmeyi göstermiştir. Örneğin, 1972 yılında en yüksek seviyeye çıkarak 43.400 halı tezgâhında 93.700 çalışan ile 2 milyon metre kareden fazla halı dokunmuştur. Son on yılda ise halı üretimi düşmüştür. Bunun başlıca nedenleri; imalatın kontrol edilememesi, dokumada standartın olmaması, malzeme kalitesinin düşmesi, köylerden kente yapılan yoğun göçlerdir. 1993 yılında 20 bin tezgâhta 550 bin metre kare halı dokunduğu tahmin edilmektedir.Bu gün ise Isparta halısı olarak bilinen halılar müşteri talebi olmaması nedeniyle çok az üretilmektedir. Bunun yerine çevrede yün grubu Anadolu halıları üretilmektedirDeri Sanayi: Deri sanayi, Isparta Merkez ve Yalvaç ilçesinin ekonomisinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu yörenin geleneksel sanatları içinde bulunmaktadır. Dericilik uzun süre küçüktabakhanelerde ilkel yöntemlerle yapılmıştır. İl merkezindeki tabakhane sayısı 80 dolaylarına kadarulaşabilmiştir. İldeki ikinci deri sanayinin yoğun bulunduğu yer ise Yalvaç ilçesidir. Buralarda deriürünü olarak kösele, gön, vidala ve gılase gibi ürünler üretilmektedir. Bu ürünler mahalli ayakkabı ve deri konfeksiyon sanayinin ham maddelerini oluşturdukları gibi önemli bir kısmı da ihraç edilebilmektedir. Bu sanayinin daha modern yöntemlerle ve daha verimli çalışabilmesi ve çevre için yarattıklarıkirlenme sorununu ortadan kaldırmak için, il merkezinde özellikle deri işletmecileri için Deri Organize Sanayi Bölgesi kurma girişimleri sonuçlanmış olup halen faaliyetine devam eden 30 işletme daha teknik ve modern olanaklarla çalışır hale gelmiştir. Yalvaç ilçesinde ise Deri Küçük Sanayi Sitesi (KSS) kurma çalışmaları hızla devam etmektedir.Orman Ürünleri İşleme Sanayi: Isparta ilinin orman bakımından zengin olması, orman ürünleriişleme sanayinin gelişmesine yol açmıştır. İlde küçüklü büyüklü 2009 yılı sonu itibariyle 43 adet işletme faaliyet göstermektedir. Bu işletmeler yıllık 70.000 ile 100.000 metre küp kereste işler hale gelmişlerdir. İldeki en önemli kereste işletmesi ORMA sunta imalatı fabrikasıdır. Bu sanayikolunda üretilen başlıca ürünler; çeşitli amaçlar için kereste, yonga levha, kaplama,melamin kaplamalı yonga levha, mobilya, tüfek dipçiği, kabze ve karabindir. Bu ürünlerin büyük bir kısmı mahalli olarak ve diğer iç pazarlarda tüketilirken, bir kısmı ise ihraç edilebilmektedir. Gıda Sanayi: Bu sektörde, Isparta ili dahilinde, un, unlu mamuller, alkolsüz meşrubat, süt mamulleri, şekerli mamuller (şekerleme, helva, tahin, reçel), hayvan yemi ile tamamen ihracata yönelik faaliyet gösteren tatlı su ürünleri (kerevit, balık flatosu, salyangoz, kurbağa ve mantar) işleyen ve üreten sanayi kuruluşları faaliyet göstermektedirler.Madencilik ve Toprak İşleme Sanayi: Isparta ve yöresi, jeolojik yapı bakımından çeşitli maden rezervlerine sahip bir konumdadır. Fakat madencilik il ekonomisinde önemli bir yer tutmamaktadır. İlde, merkez ilçeye bağlı Yakaören, Deregümü ve Gelincik köyleri civarında zengin pomza taşı yatakları bulunmaktadır. Sav Kasabası civarında da çimento hammaddesi olan lav (tras), Senirce Köyü yakınlarında ise marn ve kalker (kireçtaşı) ocakları bulunmaktadır. Bu ocaklardan yöre ihtiyacının karşılanması için yararlanılmaktadır.Isparta ilinde bu sektörün en faal sanayi kuruluşları; özel sektöre ait Göltaş Çimanto Fabrikası ile yine özel sektör tarafından kurulmuş ve işletilmekte bulunan mermer işleme fabrikaları ve pomza taşı işletmesidirEğirdir İlçesi Akbenli (Haymana) Köyü civarlarında da maden kömürü bulunmuş, bu ocaklardan kısa bir süre yöre ihtiyaçları için faydalanılmış olup, daha sonra verimsizlik nedeniyle terk edilmiştir. Ayrıca, Bağıllı, Balkan ve Pazarköy civarlarında da krom madeni yatakları bulunmuşsa da yataklar işletilmemiştir.Keçiborlu İlçesinde ülkenin en zengin kükürt yatakları bulunmaktaydı. Bu yataklar uzun süreEtibank’ça işletilmiş ve ülkenin kükürt ihtiyacı bu yataklardan sağlanmıştır. Fakat son yıllarda kükürtrezervlerinin tükenmesi nedeni ile işletme faaliyetleri durdurulmuştur.İlde, Yalvaç ilçesi Hisarardı, Özgüney ve Özbayat köyleri ile Şarkikaraağaç ilçesi Çarıksaraylar, Muratbağı ve Yukarı Dinek köyleri civarlarında da barit maden ocakları bulunmaktadır. Bu ocaklar Etibank ve özel sektör tarafından işletilmektedir.Yalvaç ilçesi Yarıkkaya ve Yukarıkaşıkara Kasabası civarında da maden kömürü yataklarıbulunmaktadır. Bunlar özel sektör tarafından işletilmektedir.Ayrıca, ilde Şarkikaraağaç ilçesi Çaltı ve Fele köyleri civarında demir madeni; Salur ve Belceğiz köyleri civarında krom madeni; Aksu, Atabey, Eğirdir, Keçiborlu, Senirkent, Sütçüler ve Yalvaç ilçeleri ve civarlarında da mermer yatakları bulunmaktadır.Tarım Aletleri Taşıt Araçları İmalat ve Onarım Sanayi: Bu sektörde ağırlık daha ziyade tarım aletlerine yönelik olup, özellikle zirai ilaçlama, pulluk, çapa makinesi, set makinesi, tarım el aletleri ve yedek parçaları, römork ve damper gibi aletler üretilmektedir. Bunlar daha ziyade mahalli ihtiyaçlara cevap verir durumdadırlar.Makine İmalatı ve Metal İşleme Sanayi: Isparta ilinde makine üreticisi olarak büyük tesisler yoktur. Bunlar daha ziyade imalathane büyüklüğündeki tesislerdir.Metal İşleme ve Makine Teçhizat sanayi Sektöründeki küçük ve orta ölçekli işletmelerde çelik hasır, tel çivi, güneş enerji sistemleri, tarım römorku, pülverizatör, rotavatör, kalorifer kazanı, termosifon, akaryakıt pompası, asansör imalat ve montajı ile çelik konstrüksiyon imalatı dikkat çekmektedir. Yukarıda sıralanan imalat sanayi sektörleri dışında ilde PVC doğrama, Isı-Cam, LPG tüp gaz dolumu, optik gözlük camı, plastik ve naylon malzeme üretimi ve konik bobin imalat işleri yapılmaktadır.İlimizde anılan sektörün içerisinde yer alan kalorifer kazan üreticilerinin, son dönemlerde önemli bir gelişme kaydettikleri gözlenmektedir.Ayrıca, Isparta’da sanayiciler için Isparta-Burdur karayolu kavşağı Gümüşgün Köyü Mevkii’nde Organize Sanayi Bölgesi kurulması çalışmaları sonuçlanmış olup, 2009 yılı sonu itibariyle 39 işletme faaliyette, 18 işletme inşaat safhasındadır. 12 işletme ise proje safhasında olup 1.324 kişiye iş istihdamı sağlanmıştır.Isparta il merkezinde 2 adet küçük sanayi sitesi (KSS) faaliyet halindedir. Bunun haricinde Eğirdir, Keçiborlu, Şarkikaraağaç ve Yalvaç ilçelerinde de KSS’leri faaliyette olup il genelindeki yaklaşık 2.200 adet işyeri bulunan bu KSS’lerinde 5 bin civarında kişiye istihdam sağlanmaktadır. Bu işyerlerinde daha çok mobilya imalatı, marangozluk ve oto tamirciliği firmaları faaliyet göstermektedir.Yukarıdakilere ek olarak Deri Sanayinin özelliğinden gelen zorunluluk nedeniyle, gerek Ispartamerkezde ve gerekse Yalvaç İlçesinde, özellikle il ekonomisine katkıları oldukça büyük olan, mahalli deri işlemecileri için, Isparta Deri Organize Sanayi Bölgesi ile Yalvaç Deri Organize Sanayi Bölgesi kurulması çalışmalarına da 1993 yılından beri devam edilmektedir.4. Ticaret    Isparta ilinde ticaretin de oldukça geliştiği söylenebilir. 1990 Nüfus Sayımı sonuçlarına göre ticaretle uğraşanların il içinde, çalışan nüfus içindeki sayıları 10.313, oranları ise {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 5.20’dir. Bu oranlar merkez ilçe için incelendiğinde, ticarette çalışanların 4.289, merkez ilçede çalışanlar içindeki oranın ise {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 11.45 olduğu görülmektedir. Merkez ilçede ticaret sektöründe çalışanların, tüm ilde ticarette çalışanlara oranı ise {54d7362140887fcd5e191711df00aa23a9c497236c442f426e19e1a8d4e4681e} 41.58’dir.    Bu değerler, İl’deki ticari faaliyetlerin daha ziyade il merkezinde yoğunluk kazandığınıgöstermektedir. Ticari faaliyetler içinde büyük kısmı perakende ticaret kapsamaktadır. Toptan ticaret daha ziyade, ile bağlı diğer küçük yerleşmeler için olduğu kadar, il hudutları dışına ve yurt dışına olmak üzere, halıcılık, güyağı ve mamullerinde, su ürünlerinde, toprak sanayi ürünlerinde, tekstil, deri ve ağaç sanayi ürünlerinde görülmektedir. Özellikle İl merkezinde oldukça modern donanımlı işyerleri ve ticaret merkezleri bulunmaktadır. İlde her türlü ticari ihtiyacın giderilmesi mümkündür. Ticari iş yerleri yılın her günü faal haldedirler. İl merkezi ve ile bağlı tüm yerleşmelerdeki ticarete konu olan ham maddelerin büyük kısmı il dahilinden temin edilebilmektedir. Bazı sanayi maddeleri ise büyük merkezlerden İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya’dan temin edilmektedir. Son yıllarda özellikle turizm bakımından önem kazanması ve tur güzergâhı üzerinde bulunması nedeniyle, Eğirdir ilçe merkezinde de ticari faaliyetlerin giderek önem kazandığı gözlenmektedir.İlde ticaretin gelişmesinde 50.000 öğrenci ve 5.000 personeli ile Süleyman Demirel Üniveritesi’nin önemli bir katkısı bulunmaktadır.5. Ulaştırma ve TaşımacılıkIsparta ilinin, yurt içindeki tüm yerleşmelere ve il dahilindeki tüm köy yerleşmelerine her türlümevsim koşullarında karayolu ile bağlantılar iyi düzeydedir. İlimiz sınırları içerisinde 385 km devlet yolu 323 km il yolu bulunmaktadır. Yöredeki her yerleşim birimine ulaşırlık bakımından hemen hemen hiçbir sorun yoktur. İlde ulaştırma ve taşımacılık genelde karayolu ile yapılmakta olup, kısıtlı da olsa havayolu ve demiryolundan faydalanılmaktadır.

Yeşil Ada

Isparta İlçeleri Gelendost : Gelendost ilçesi, Isparta il merkezinin kuzeyinde, Eğirdir Gölü’nün 10 km içerisinde kurulmuş 624 km2 yüz ölçümü olan bir yerleşmedir. Deniz seviyesinden 940 m yükseklikte olan ilçede Akdeniz iklimi ile karasal iklim arasında geçit teşkil eden bir iklim hakimdir. İlçede orman yok denecek kadar azdır. Bitki örtüsü olarak pırnal ve çalılıklar hakim durumdadır. Cumhuriyet döneminde 1930 yılında Afşar’ın yerine nahiye olmuştur. Daha sonrada 6.3.1954 tarih ve 6324 sayılı kanun ile de ilçe olmuştur. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 16.428’dir. Bu nüfusun 5.400’ü ilçe merkezinde, 11.028’i belde ve köylerde yaşamaktadır. Gelendost, Isparta-Konya karayolu üzerindedir. Isparta’ya 81 km uzaklıktadır. İlçenin tüm kasaba ve köyleri ile ulaşım olanakları her mevsim vardır. Atabey : Atabey ilçesi kuzeyden Senirkent ve Uluborlu, batıdan Gönen, güneyden merkez ilçe Isparta, doğudan da Eğirdir ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin kuzeyini ve batısını Barla Dağı engebelendirir. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu Barla Dağı’nın güneyinde 1.000-1.500 metre yüksekliğinde platolar yer alır. Bu platolar yer yer zengin çayır otlarıyla kaplıdır. Güneyde Bozanönü Ovası’nın bir bölümü ilçe sınırları içinde kalmaktadır. Isparta Ovası’nın kuzeye doğru uzantısı olan bu ova, denizden 959 metre yükseklikte olup, Isparta ovasından Araptepe, Bozanönü, Erenler ve Çeşme tepeleriyle ayrılır. Ovanın dağlara doğru yükselen kesiminde yer yer meşe korulukları bulunmaktadır. İlçe iklim itibariyle Akdeniz ve kara iklimi arasında bir özellik göstermektedir. İlçede metrekareye ortalama yağış miktarı 330 kilogramdır. Cumhuriyet döneminde, 1926 yılında TBMM kararıyla, Atabey ismiyle anılmaya başlanan belde, 1953 yılında Bucak, 1.4.1960 tarihinde de ilçe statüsüne getirilmiştir. Atabey ilçesine bağlı olarak, İslamköy kasabası yanında 4 adet de köy yerleşmesi bulunmaktadır. Atabey ilçe merkezi Isparta’ya 22 km uzaklıkta olup, çoğunluğu çift yol olmak üzere asfalt yol ile bağlıdır. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 5.603’tür. Bu nüfusun 4.073’ü ilçe merkezinde, 1.530’ı belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 202 km2’dir. Yalvaç : Yalvaç, Sultan Dağları’nın eteklerine yayılmıştır. İlçe, doğuda Akşehir, batıda Senirkent ve Afyon ilinin Çay ilçesi, kuzeyde Sultandağı, güneyde ise Ş.karaağaç ve Gelendost ilçeleri ile komşudur. Denizden ortalama yüksekliği 1.100 m’dir. En yüksek noktası ise, 2.531 metre ile Yalvaç-Çay sınırında bulunan Gelincik Ana tepesidir. Akköprü ve Sel Çayları iki önemli akarsuyudur. Yalvaç, Kumdanlı Hüyüklü ve Yağcılar ovaları ilçe sınırları içinde kalan başlıca düzlüklerdir. Hoyran Gölü ilçenin tek gölüdür. Yalvaç ilçesinin iklimi, Akdeniz iklimi ile kara iklimi arasında geçiş özelliği gösterir. En fazla yağış kış mevsiminde en az yağış ise yaz aylarında görülür. Yörede hakim rüzgar poyrazdır. Yörenin tipik bitki örtüsü ise, iklime bağlı olarak, stepotu topluluklarına benzeyen otluklar ile, Akdeniz Bölgesi’nin tipik bitki örtüsü makilere benzeyen çalılıklar, çam, ardıç ve meşeden oluşan ağaç topluluklarıdır. 1840 yılında kaza olarak Konya’ya bağlanmış, Cumhuriyet ile Isparta’ya bağlanan Yalvaç 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 50.272’dir. Bu nüfusun 20.583’ü ilçe merkezinde, 29.689’u belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 1.415 km2’dir. Gönen : Gönen ilçesi Isparta ilinin kuzeyinde olup, doğusunda Atabey, kuzeyinde Uluborlu, güneybatısında Burdur ili, batısında Keçiborlu ilçesi ile komşudur. İlçe Isparta-Burdur karayoluna 5 km uzaklıktadır. İlçe kuzeyde Tınaz Dağı ve Yaylası, Kale Dağı, güneyde Söbü Dağı ile çevrilidir. 1948 yılından beri Belediye teşkilatı olan ve Isparta’ya bağlı bir kasaba durumunda bulunan Gönen, 20 Mayıs 1990 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 3844 sayılı kanunla ilçe olmuştur. İlçenin kuruluşunda Güneykent Kasabası, Senirce, Koçtepe, Gölbaşı, İğdecik, Gümüşgün ve Kızılcık köyleri idari yönden ilçeye bağlanmıştır. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 8.125’dir. Bu nüfusun 3.982’si ilçe merkezinde, 4.143’ü belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 356 km2’dir. İlçenin denizden yüksekliği 1.820 metredir. Isparta il merkezine 23 km uzaklıktadır. Uluborlu : Uluborlu ilçesinin kuzeyinde Dinar, doğusunda Senirkent, güneyinde Atabey, Gönen ve batısında da Keçiborlu bulunmaktadır. Uluborlu önceleri Toros Dağları’nın uzantısı olan Kapı Dağı’nın eteklerinde kurulmuş, 1950 yılından sonra da şimdiki bulunduğu Uluborlu Ovasına taşınmıştır. Uluborlu’nun güneyinde Kapı Dağı ve bunun uzantısı olan Yuvaçça Yaylası, batısında Şalgamlık Tepesi, kuzeyinde Kılıçlayan Dağlar bulunmaktadır. İlçenin doğusu açık olup Senirkent Ovasına uzanmaktadır. Uluborlu ilçesi, coğrafya olarak Akdeniz Bölgesi’nde bulunmasına rağmen tam bir Akdeniz iklimi özelliklerini taşımamaktadır. Göller Bölgesi ikliminin karakteristik özelliklerinden olan, ilkbaharı kısa, sonbaharı ve kışı diğer mevsimlere göre biraz daha uzun olan bir iklim özelliği taşır. Yazları sıcak ve kurak, kış ayları ise soğuk ve yağışlıdır. Uluborlu daha sonra Osmanlı topraklarına katılmış ve Konya Sancağına bağlı bir kaza olarak varlığını sürdürmüştür. Uluborlu, Osmanlı dönemindeki kaza statüsünü Cumhuriyet döneminde de sürdürmüştür. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 7.282’dir. Bu nüfusun 6.128’i ilçe merkezinde, 1.154’ü belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 322 km2’dir. Uluborlu ilçesinde bulunan başlıca kültür varlıkları, Apollonia Antik Kenti, Uluborlu Kalesi, Alaaddin Camii, Alemdar Camii (Bülbül Camii), Taş Medrese, Cirimbolu Su Kemeri’dir. Uluborlu, Isparta il merkezine 64 km uzaklıktadır. Uluborlu’da halkın başlıca gelir kaynağı, tarımdan gelmektedir. Özellikle Uluborlu Barajının yapılmasından sonra meyve üretimi modern yöntemlerle yapılmaya başlanmıştır. Özellikle elma, kiraz, ayva, armut yetiştirilmektedir. Merkez : Vilayet sisteminde, Isparta Livası adıyla, Konya Vilayetine bağlı bir sancak merkezidir. Isparta, Cumhuriyetin ilanı ile birlikte, 1923 yılında Vilayet olmuştur. Isparta merkez ilçeye bağlı 3 kasaba ve 22 köy yerleşmesi bulunmaktadır. Ayrıca Isparta merkez ilçesinde, 40 adet de mahalle teşkilatı vardır. Bunlar: Bağlar, Bahçelievler, Çelebiler, Çünür, Davraz, Dere, Doğancı, Gülistan, Emre, Gazi Kemal, Gülcü, Gülevler, Halifesultan, Hisar, Hızırbey, İskender, İstiklal, Karaağaç, Keçeci, Kepeci, Kurtuluş, Kutlubey, Modernevler, Pirimehmet, Sanayi, Sermet, Sülübey, Turan, Yayla, Yedişehitler, Yenice, Anadolu, Ayazmana, Binbirevler, Fatih, Halıkent, Mehmet Tönge, Sidre, Vatan ve Zafer Mahalleleri’dir. Isparta merkez ilçenin 2013 nüfus sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusu 223.430’dır.Nüfusun 201.873’i ilçe merkezinde, 21.567’si belde ve köylerde ikamet etmektedir. Merkez ilçenin yüz ölçümü 558 km2’dir. Keçiborlu : Keçiborlu ilçesi, güney doğusunda Isparta merkez ilçe, batısında Afyon ilinin Dinar, Dazkırı ve Başmakçı ilçeleri, kuzeyinde Uluborlu ilçesi, güneyinde Burdur ili ve Burdur Gölü ile komşudur. İlçedeki dağlar Batı Toros Dağları’nın kuzey uzantılarıdır. En yüksek zirvesi 1.890 metre ile Akdağdır, Göktepe, Gözlektepe ilçeyi çevreler. Güney ve doğu tarafında bulunan Kılıç, Senir Gümüşgün düzlükleri ilçenin en önemli ovalarıdır. Keçiborlu ilçesi doğal bitki örtüsü bakımından zengin değildir. Burdur Gölü’nün 22 kilometrelik kıyı şeridi Keçiborlu ilçesi sınırları içinde kalmaktadır. İlçe kara iklimine sahiptir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir. Yağışlar kış ve bahar aylarında yoğun olup, yıllık yağış metre kareye 615 milimetredir. Keçiborlu’da 1907 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. 1948 yılında da ilçe statüsüne geçmiştir. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 14.556’dır.. Bu nüfusun 7.082’si ilçe merkezinde, 7.474’ü belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 565 km2’dir. Keçiborlu Isparta il merkezine 39 km uzaklıktadır. Keçiborlu tüm yolların kavşak noktasında bulunmaktadır. Ankara-İstanbul-İzmir Demiryolu ve karayolu da ilçeden geçmektedir. Yenişarbademli : Yenişarbademli, Beyşehir Gölü’nün batısında, Toros Dağları’nın kuzey uzantısı olan Anamas Dağları ile bütünleşir. İlçe doğusunda, Beyşehir, batısında Aksu ve kuzeyinde Şarkikaraağaç ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin rakımı 1.150 metredir. İlçenin Akdeniz iklimi ile kara iklimi arasında, kara iklimine daha yakın bir iklimi vardır. İlçe arazisinin büyük bir bölümü ormanlıktır. Beyşehir Gölü’ne bakan büyük bir ovası da bulunmaktadır. İlçe sınırları içinde bulunan Dedegöl Dağı Isparta’nın en yüksek dağıdır. 1810 yılında Konya Vilayetine bağlı bir kaza olmuştur. Ancak kentin 1868 yılında nahiye olduğu görülmektedir. Yenişarbademli 23.7.1990 tarihinde ilçe statüsüne kavuşmuştur. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 2.463’tür. Bu nüfusun 2.130’u ilçe merkezinde, 333’i belde ve köylerde yaşamaktadır. Pisidia Bölgesine dahil olan Yenişarbademli’deki kalıntılar Roma ve Bizans dönemlerindeki Gorgorum Antik Kenti olarak anılmaktadır. Tol Harabeleri ilçe hudutları içinde yer almaktadır. Yenişarbademli, Şarkikaraağaç üzerinden asfalt yol ile Isparta il merkezine 171 km uzaklıktadır. Yenişarbademli’ nin, başlıca gelir kaynağı, tarım, hayvancılık, orman işçiliği ve balıkçılıktır. Eğirdir : Kuzeyden Yalvaç ve Gelendost ilçeleri, doğudan Ş.Karaağaç ve Aksu ilçeleri, güneyden Sütçüler ilçesi, güneybatıdan Burdur ili, batıdan Isparta merkez ve Atabey ilçeleri ile kuzeybatıdan Senirkent ilçesi ile komşudur. İlçenin kuzey kesiminde oldukça büyük bir alanı kaplayan Eğirdir Gölü ile, göl alanını Isparta çöküntü alanından ayıran dağlar, ilçenin yüzey şekillerinin esasını oluşturur. Kuzeybatıda Barla Dağı, batıda Davraz Dağı, doğuda ise, bu kesimi kuzey-güney doğrultusunda kesen Dedegöl Dağı yer alır. Yörede, ovalar gittikçe genişleyerek Eğirdir Gölü’ne dökülen derelerin vadi tabanlarında toplanmıştır. Eğirdir ilçesinin genelde, toprakları III. jeolojik zamanda teşekkül etmiş, beyaz tebeşir kalkerden meydana gelmiştir. Arazi oldukça dağlık ve engebelidir. İlçede dağlar üzerinde önemli yaylalar bulunmaktadır. Genelde, ilçenin üzerinde bulunduğu plato, bayırları, dağları, dalgalı arazileri, gölleri ve birkaç dar alüviyal düzlüğü ihtiva eden parçalı bir görünümdedir. Eğirdir ilçesinin denizden yüksekliği ortalama 918 m’dir. İlçe iklim bakımından Akdeniz ve İç Anadolu iklimleri arasında bir geçiş alanında yer almaktadır. Yıllık sıcaklık ortalaması 11.9 C, yağış ortalaması ise 705 milimetre dolaylarındadır. Kovada Gölü ilçe sınırları içindedir. yaptı. Tanzimattan sonra Konya Vilayeti Hamid Sancağı’na bağlı bir ilçe merkezi olmuş ve Cumhuriyet döneminde de bu özelliğini korumuştur. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 33.494’tür. Bu nüfusun 17.486’sı ilçe merkezinde, 16.008’i belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 1.227 km2’dir. Aksu : Aksu İlçesi, doğudan Şarkikaraağaç ve Yenişarbademli, güneyden Sütçüler, batı ve kuzeyden de Eğirdir ilçeleri ile komşudur. Yaklaşık 1.200 metre rakımında bulunan ilçe, eski adı olan Anamas’ı, ilçe coğrafyasına hakim olan Anamas Dağı’ndan almaktadır. Anamas Dağı’nın yüksekliği 2.388 m’dir. Anamas Dağı’nın aşağı yamaçları, daha çok step bitkileri ile, kermez ve pırnal meşesi gibi ağaçlık ve çalılarla örtülüdür. Yukarı yamaçlarında ise çoğunlukla çam ağacı bulunmakla birlikte karışık ağaçlardan oluşan orman görünümü hakimdir. Aksu ilçesi, iklim bakımından İç Anadolu’nun karasal iklim özelliklerine sahiptir. Kışları uzun, yağışlı ve soğuk, yazları ise kısa ve ılımandır. İlçede metre kareye düşen yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık 1.000 ila 1.200 kilogramdır. Aksu ilçesinin içinde bulunduğu Anamas Yöresinin, yörede yapılan kazılardan anlaşıldığına göre, ilk çağlardan beri iskana açık olduğu görülmektedir. Cumhuriyet döneminde, Eğirdir’e bağlı bir bucak olarak Yenice adı altında idari konumunu sürdüren Aksu, 26.8.1988 tarihide ilçe statüsüne kavuşmuştur. 2013adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 4.957’dir. Bu nüfusun 2.001’i ilçe merkezinde, 2.956’sı belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçe merkezinin Isparta merkezine uzaklığı, 62 km’dir. Şarkikaraağaç : Şarkikaarağaç ilçesi güneyde Beyşehir, kuzeyde Yalvaç, Akşehir, Doğanhisar, batıda Gelendost ve Eğirdir, doğuda Hüyük, Kuzeybatıda ise Yenişarbademli ile çevrilidir. İlçenin etrafında, kuzey doğuda Sultan Dağları, batıda Anamas Dağları, güneyde Orta Toros, Karadağ ve Kızıldağ bulunmaktadır. İlçe, verimli bir ova üzerinde kurulmuştur. Beyşehir Gölü’nün bir bölümü ilçe sınırları içerisindedir. İlçenin iklimi, Akdeniz iklimi ile kara iklimi arasında, ama kara iklimine daha yakın bir iklim yapısına sahiptir. Yazları sıcak ve kurak kışları ise soğuk ve yağışlıdır. Şarkikaraağaç tarihi Anadolu tarihinin bir parçasıdır. İlçeye, Karaağaç isminin verilmesi ise, bölgeye ilk yerleşmenin büyük bir karaağacın çevresinde olmasına bağlanmaktadır. Başka yerlere de ayn isim verildiğinden, karışmaması için, Şarki kelimesi eklenmiştir. Şarkikaraağaç, Yalvaç Karaağacı olarak Yalvaç’a bağlı bir nahiye iken 1863 yılında ilçe olmuştur. İlçe statüsü Cumhuriyet döneminde de devam etmiştir. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 26.597’dir. Bu nüfusun 9.997’si ilçe merkezinde, 16.600’ü belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 1.232 km2’dir. İlçedeki başlıca kültür varlıkları: Anaboura Antik Kenti, Nudra ve Örenköy Höyüklerinden ayrı olarak 11 adet daha höyük, Cami-i Kebir’dir. Kızıldağ Milli Parkı ilçe hudutları içinde yer almaktadır. Şarkikaraağaç, Isparta il merkezine 120 km uzaklıktadır. Konya il merkezine ise 157 km uzaklıktadır. İlçenin köy ve kasabalarına rahatlıkla ulaşım olanakları vardır. İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Ayrıca halıcılık da önemli bir gelir kaynağıdır. Senirkent : Senirkent, Eğirdir Gölü’nün Hoyran Gölü adı verilen kuzey kısmının batısında bir vadide yer alır. İlçenin güneydoğusunda Eğirdir, güneyinde Atabey, batısında Uluborlu, kuzeybatısında Afyon iline bağlı Dinar, Şuhut, kuzeydoğusunda Afyon vardır. İlçe, iklim özelikleri bakımından, yazları sıcak ve kurak, kışları ise sert ve yağışlı bir durum göstermektedir. 1370 yılında kurulmuş olan Senirkent 1880’de Uluborlu’ya bağlı nahiye statüsüne getirilmiş ve belediye teşkilatı kurulmuştur. 16 Haziran 1952 tarihinde de ilçe hüviyetine kavuşmuştur. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 12.932’dir. Bu nüfusun 5.878’ü ilçe merkezinde, 7.054’ü belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 600 km2’dir. Senirkent Isparta il merkezine 75 km uzaklıktadır. Sütçüler : Sütçüler ilçesi, Isparta ilinin güneyinde yer almaktadır. Doğusunda Konya iline bağlı Beyşehir, Seydişehir ilçeleri, batısında ve kuzeyinde Eğirdir ilçesi, güneyinde Antalya iline bağlı Serik ve Manavgat ilçeleri, güneybatısında Burdur ilinin Bucak ilçesi ve kuzeydoğusunda Şarkikaraağaç ilçesi ile komşudur. İlçenin denizden yüksekliği 250 ila 3.500 metre arasında değişmektedir. İlçenin, Batı Torosların, Güneybatı-kuzeydoğu ve güneydoğu doğrultusunda sıkışarak birbiri içine girmesinden meydana gelen üçgen içinde yer alması, Sütçüler’e tamamen dağlık bir coğrafya yapısı kazandırmıştır. Bu nedenle Sütçülerde arazi çoğunlukla engebeli olup, düz arazi çok azdır, ilçede düzlükler genelde yayla görünümündedir. İlçe merkezi, çanak biçiminde dağlarla çevrili bir vadinin yamaç ve tabanında kurulmuştur. Bu yamaçlar bağ ve bahçelerle kaplıdır. İlçe sınırları içinden akan başlıca iki akarsu vardır. Bunlar, Köprü Su ve Aksu Deresi’dir. İlçede iki havza mevcut olup, buna bağlı olarak da iki tür iklim vardır. Birinci havzada Akdeniz iklimi hüküm sürer ve Akdeniz bitki örtüsü hakimdir. Bu havza Çandır, Sığırlık, Şeyhler ve Melikler köylerini içine almaktadır. Bu havzada, yabani zeytinler ve meneviş ağaçları doğal bitki örtüsüdür. İkinci havza, Köprüsu havzasıdır. Bu havza dağlık bir araziye ve karasal bir iklime sahiptir. Bitki örtüsü iğne yapraklılardan oluşur, az miktarda meşe ormanları da bulunmaktadır. Cumhuriyet döneminde 1926 yılına kadar sürmüş, bu tarihte yerleşime dağ-dağlık anlamına gelen Cebel ismi verilmiştir. 1938 yılında belde halkının büyük şehirlerde sütçülük yapmaları üzerine ismi Sütçüler olarak değiştirilmiş ve Eğirdir’e bağlı bir nahiye iken ilçe statüsü verilmiştir. 2013 adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 11.635’tir. Bu nüfusun 2.590’ı ilçe merkezinde, 9.045’i belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 1.288 km2’dir. Sütçüler ilçesi Isparta il merkezine 102 km uzaklıktadır.

Isparta Ulaşımı

Demiryolu : Bozanönü’nden ayrılan 14 km’lik bir tek hatla Isparta il merkezi ülkenin demiryolu ağına bağlanmıştır. Isparta ili hudutları içindeki demiryolu hattının uzunluğu 88.7 km’dir. Yenileme çalışmaları dolasıyla Isparta’ya trenle ulaşım imkanı bulunmamaktadır. Isparta Tren Garı İletişim Bilgileri: Tel : 0 (246) 218 13 01 Adres : İstasyon Cad. ISPARTA Koordinatlar (Enlem ve Boylam): 37°46’16″N 30°33’50″E Şehir merkezine çok yakın olan tren garından merkeze her yarım saatte bir şehiriçi otobüs seferi yapılmaktadır. Karayolu : İlin diğer illerle karayolu bağlantıları Afyonkarahisar, Konya ve Antalya üzerinden olmaktadır. Isparta ilindeki bütün ilçe merkezlerine olan karayolu bağlantılarının tamamı asfalt olup, yılın her günü trafiğe açıktır. Isparta’daki toplam köy yolu ağı 2.047 km’dir. Isparta Merkezi’nin İlçelere Uzaklığı – Aksu : 60 km. – Atabey : 21 km. – Eğirdir : 34 km. – Gelendost : 79 km. – Gönen : 23 km. – Keçiborlu : 39 km. – Senirkent : 75 km. – Sütçüler : 100 km. – Şarkikaraağaç : 118 km. – Uluborlu : 64 km. – Yalvaç : 105 km. – Yenişarbademli : 169 km. Isparta Otogarı İletişim Bilgileri: Tel : 0 (246) 227 20 70 Adres : Bahçelievler Mah. 108 Cad. 3013 Sok. 32200 adresinde hizmet vermekte olup otogar önünden yakın olan şehir merkezine her yarım saatte bir şehiriçi otobüs seferi gerçekleşmektedir. Havayolu : Isparta’ya 20 km uzaklıkta bulunan Süleyman Demirel Havalimanı’na yurt dışı ve yurt içinden uçaklar inebilmektedir. Isparta Süleyman Demirel Havalimanı (IATA: ISE, ICAO: LTFC) 1997 yılında hizmete girmiştir. Isparta, Burdur il merkezleri ile Keçiborlu, Dinar ilçe merkezlerinin ortasındadır. Isparta Süleyman Demirel Havalimanı toplam 5400 m²`lik iç ve dış hat ortak kullanımlı 1.500.000 yolcu / yıl kapasiteli terminali mevcuttur. Türk Hava Yolları (THY) tarafından haftanın 7 günü Isparta S.D. Havalimanı-İstanbul Atatürk Havalimanı karşılıklı seferleri icra edilmektedir. Pazartesi, Salı,Çarşamba, Perşembe,Cuma, Cumartesi ve Pazar Günleri: İstanbul-Isparta İniş Saati 14:35 Isparta-İstanbul Kalkış Saati 15:20 DHMİ Isparta Süleyman Demirel Havalimanı Adres : Isparta Tel : 0246 559 20 08 / 559 20 30 Faks : 0246 559 20 11 E-mail : infosuleymandemirel@dhmi.gov.tr Ulaşım Hizmetleri Havalimanına, haftanın her günü karşılıklı olarak Isparta ve Burdur Belediyeleri taraflarından ücretsiz servisler düzenlenmektedir.(Bu hizmet sadece THY İstanbul uçuşları için geçerlidir.) Servislerin kalkış noktaları ve güzergahları şu şekildedir: Isparta – Havalimanı Belediye Önü 12:15 IYAŞ Otogar 12:20 Çünür Genpa 12:25 SDÜ 12:25 Cuma Günleri Belediye Önü 13:30 IYAŞ Otogar 13.35 Çünür Genpa 13.40 SDÜ 13.40 Haftanın Cuma hariç diğer günleri Havalimanı – Isparta 15:00 ÜCRETSİZ SERVİS Isparta İrtibat No: 0 533 925 68 86 Önemli Not: Servis saatleri tahmini saatlerdir. Herhangi bir aksaklığa mahal vermemek adına yolcularımızın ilgili duraklara 15 dk. önceden gelmeleri rica olunur. Ayrıca taksi ve tur şirketlerinin servisleri aracılığıyla da ulaşım mümkündür.

Isparta Yeryüzü Şekilleri ve Bilgileri

Dulup Tepe : [Dağ] , 2.046 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Gelendost Ovası : [Ova] , 45 km2′ lik alana sahiptir. Kaynakça : Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Karakuş Dağları : [Dağ] , Isparta’nın – Afyonkarahisar sınırını oluşturur ve 1.995 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Köprü Suyu : [Çay] , Kaynağını Göl Dağları’nın orta kesimlerinden alır. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,71024/dogal-degerler.html Kovada Gölü : [Göl] , 810,5 Ha. alanı bulunan gölün 40 km2 yüzölçümü bulunmaktadır. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Gelincikana : [Dağ] , 2.610 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yalvaç Barajı : [Baraj Gölü] , Sücüllü çayı üzerine 1973 yılında kurulan baraj, 83 ha alana ve 8.00 hm3 hacme sahiptir. Kaynakça: http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Kirişli Dağı : [Dağ] , Yalvaç’ın batısında yükselen Kirişli Dağı, 1.890 metre yüksekliğe sahiptir.Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Aksu Irmağı : [Nehir] , 1343 hm3/yıl değeriyle ilin debisi en yüksek iki akarsuyundan biridir. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,71024/dogal-degerler.html Uluborlu Barajı : [Baraj Gölü] , Pupa Çayı üzerinde 1984 yılında hizmete giren baraj 110 ha alan ve 21.400 hm3 toplam hacmi vardır. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Eğirdir Gölü : [Göl] , 517 km2 yüz ölçümü ile Türkiye’nin 4. büyük gölüdür. Maksimum derinlik16.5 m’dir.Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Atabey Ovası : [Ova] , 210 km2 alana sahip elips biçimli bir ovadır. Ortalama yüksekliği 950 m’dir. Kaynakça : Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Senirkent Ovası : [Ova] , Batıdan doğuya doğru yaklaşık 30 km’dir.Kaynakça : Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müd. Beyşehir Gölü : [Göl] , 656 km2 alanı ile Türkiye’nin üçüncü büyük gölüdür. Kaynakça: http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Davraz Dağı : [Dağ] , Yükselti: 2.635 metredir. İl ve tek kış sporları merkezi vardır. Kaynakça : http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70975/davraz-dagi-karliyayla-kis-sporlari-turizm-merkezi.html Dedegöl Dağı : [Dağ] , 2.998 metre yükseltili Dedegöl Dağı, Isparta’nın da en yüksek noktasını oluşturmaktadır. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Sorgun Barajı : [Baraj Gölü] , 13,80 m3 hacim ve 91 ha alana sahip olan baraj, Sorgun Deresi üzerinde kurulmuştur. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Kömürcü Tepe : [Dağ] , 2.169 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Anamas Dağı (Namazgah Tepe) : [Dağ] , 2.347 metre yüksekliğe sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Asıl Isparta Ovası : [Ova] , Deniz seviyesinden ortalama 1.000 m yüksekliğe ve yaklaşık 100 km2 alana sahiptir. Kaynakça : Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Karacaören Barajı : [Baraj Gölü] , Aksu ırmağı üzerinde 1989 yılında 1.234 hm3 hacmi ve 4.550 ha toplam alana sahiptir. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Barla Dağı (Gelincikdağı Tepesi) : [Dağ] , 2.798 metre yükseltiye sahiptir.Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Gölcük Gölü : [Göl] , Deniz yüzeyinden yüksekliği 1380 m en derin yeri 32 m ve 1,5 km2 alana sahiptir. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html İkiz Tepe : [Dağ] , Köprü Suyu’nun kaynak alanında bulunan İkiz Tepe 2.151 metre yükseltiye sahiptir.Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Yalvaç Deresi : [Çay] , Yaklaşık uzunluğu 60 km kadardır. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,71024/dogal-degerler.html Kapı Dağı : [Dağ] , 2.447 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kumdanlı Ovası : [Ova] , Eğirdir Gölü’nün kuzeyinde ortalama 930 m yükseklikte ve yaklaşık 50 km2’lik alana sahiptir. Kaynakça : Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müd Kara Göl : [Göl] , Dedegöl Dağları’nın 2335 m yükseltisinde 2.500 m2 alana sahiptir. Kaynakça:http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70986/goller.html Akpınar Dağı : [Dağ] , Akpınar Dağı 2.228 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Akdağ : [Dağ] , Dağın 2.420 metre yüksekliğindeki zirvesi, Burdur il sınırları içinde kalmaktadır. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kocabulduk Tepe : [Dağ] , Kocabulduk Tepesi 2.337 metre yükseltiye sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Çiçek Dağı (Büyükçesan Tepe) : [Dağ] , 2.390 metre yüksekliğe sahiptir. Kaynakça:Isparta Kültür ve Turizm Envanteri (A. Kılıç, Koord.). (2011). Isparta: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Isparta tarihçesi

Tarih boyunca sürekli yerleşim gören “Göller Bölgesi” Pisidia olarak adlandırılmıştır. Çeşitli zamanlarda sınırları değişen bu bölgede, kendi dillerini konuşan “Pisidialılar” yaşamış ve yerel bir dil olarak da “Pisidçe” dilini konuşmuşlardır. Bu dilin varlığı Aksu İlçesindeki Timbriada, Sofular Köyü ve Senitli Yaylasında ele geçen mezar taşlarından anlaşılmaktadır. Bölgeye ilk yerleşimlerin tarihi Üst Paleolitik (MÖ 35.000-10.000) ve Mezolitik (MÖ 10.000-8.000) dönemlere iner. Neolitik Dönemde (MÖ 8.000-5.500) bölge Anadolu’nun en önemli kültür bölgeleri arasındadır. Kalkolitik Çağda da (MÖ 5500-3000) bölge önemini sürdürmüştür. İl sınırları içinde 12 höyükte Kalkolitik Dönem malzemesi bulunmuştur. Tunç Çağ (MÖ 3000-1200) yerleşiminin bol olduğu Isparta ilinde Neolitik ve Kalkolitik yerleşimlerin de üzerinde olduğu toplam 56 adet höyük tespit edilmiştir. Hitit Döneminde (MÖ 1800-1200), bölgenin adı “Pitaşşa” olarak geçmektedir. Hitit Döneminde, Pisidia toprakları hiçbir zaman tam olarak Hitit egemenliği altına girmemiştir. Tarihi kaynaklarda Pisidia adına ilk kez Perslerin Döneminde, MÖ 5. yüzyıl sonunda rastlanır. MÖ 334 yılında, Büyük İskender’in egemenliğine geçen bölge, Büyük İskender’in ölümünden sonra MÖ 281 yılında yapılan savaşla Seleukosların eline geçmiştir. Bu dönemde Pisidya bölgesinde Seleukoslar tarafından Seleukeia Sidera (Atabey-Bayat), Apollonia (Uluborlu), Antiokheia (Yalvaç) kentleri kurulmuştur. Seleukos Kralı Büyük Antiokhos’un Roma ordusuna yenilmesi (MÖ 190-188) sonucunda, Seleukoslar Anadolu’da Toroslara kadar olan tüm topraklarını kaybetmiş ve bu topraklar Romalılarca Bergama ve Rodoslular arasında paylaştırılmıştır. Pisidia bölgesi bu tarihten sonra Bergamalıların egemenliğine geçmiş, Attalos III’ün MÖ 133 yılından ölümüne kadar Bergama Krallığına bağlı kalmıştır. Kralın vasiyeti üzerine Pisidia bölgesinin de içinde bulunduğu topraklar Roma’ya bırakılmıştır. Bölge, MÖ 102 yılında M. Antonius tarafından Kilikia Eyaleti içine alınmış ve MÖ 49 yılına kadar ismen de olsa Kilikia eyaleti içinde kalmıştır. Daha sonra Asia Eyaletine bağlanmıştır. Galat Kralı Amyntas, Antonius tarafından Pisidia ve çevresinde Roma idarecilerinin kuramadığı otoriteyi kurması için MÖ 39 yılında bölgeye kral olarak atanmış ve MÖ 25 yılında öldürülünceye kadar görevini sürdürmüştür. Amyntas’ın ölümüyle krallığın toprakları Roma İmparatoru Augustus (MÖ 27-MS 14) tarafından Galatia Eyaleti haline getirilmiştir. Bu eyaletin sınırları zaman içinde değişmiş olsa da Pisidia bölgesi içinde kalmıştır. Pisidia bölgesinde özellikle İmparator Augustus döneminde Roma egemenliğinin simgesi olan koloni kentleri kurulmuştur. Bunlar Antiokheia (Yalvaç), Kremna (Çamlık), Komoma (Ürkütlü), Olbasa (Belenli), Parlais (Barla)’dır. Türk Egemenliğinde Isparta Isparta, Roma İmparatorluğu’nun MS 395 yılında ikiye ayrılmasından sonra Bizans İmparatorluğu’na bağlanmıştır. Malazgirt Savaşı’ndan sonra hızla Anadolu’ya yayılan Selçuklular, Batı Anadolu’yu eline geçirmek için Bizans ile bir çok savaş yapmıştır. II. Kılıç Arslan zamanında (1156-1192) yoğunlaşan Bizans-Selçuklu savaşlarının en önemlisi olan Miryakefalon Savaşı, 1176 yılında Isparta topraklarında olmuştur. Isparta yöresi bütünüyle, 1204’te III. Kılıç Arslan döneminde ele geçirilmiştir. XIII. yüzyıl başlarında, Anadolu Selçuklu Devleti’nin sona ermesinden kısa bir süre önce, bu yörede Hamidoğulları Beyliği kurulmuştur (1301). Beyliğin kurucusu Feleküddin Dündar Bey, önce Uluborlu’yu, daha sonra da Eğirdir’i beyliğin merkezi yapmıştır. Isparta yöresi, ilk olarak 1374’te, daha sonra 1390’da bütünüyle Osmanlı yönetimine girmiştir. Atatürk Isparta’da Isparta, Atatürk’ün Anadolu’da başlattığı Millî Mücadele’de, ilçeleriyle birlikte, 871 şehit, binlerce yaralı vermiş ve Büyük Zafer’i içtenlikle kutlamıştır. Atatürk, İzmir’den yola çıkarak, 6 Mart 1930 sabahı Eğirdir’e ulaşmıştır. Atatürk, Eğirdir Gölü’nü ve Can Ada’yı çok beğenmiştir. Atatürk, 6 Mart 1930 günü Kuleönü’nden Isparta’ya yolculuk yapmış ve saat 11.00 sularında Isparta’ya gelmiştir. Burada büyük ve coşkulu bir şekilde karşılanmıştır. 6 Mart 1930 günü, Isparta’nın mutlu günlerinden birisi olması nedeniyle her yıl 6 Mart günü Atatürk’ün Isparta’ya gelişini anmak üzere kutlamalar yapılmaktadır.